اضطراب و ترس های بیمارگونه (فوبیاها) - مجله اینمن

اضطراب و ترس های بیمارگونه (فوبیاها)

نویسنده: فلورا شادلویی

نوشته ای را که پیش روی خود دارید در خصوص اضطراب و ترس های بیمارگونه است. امید است افراد مبتلا به اضطراب و فوبیا برای شناخت مشکل و رویارویی با آن یاری لازم را بگیرند.

اضطراب چگونه احساسی است ؟

اضطراب یکی از احساسات عادی نوع بشر است ، که همه ما در هنگام روبه رو شدن با موقعیت های تهدید نماینده و یا سخت آن را تجربه نموده ایم. بیشتر وقت ها مردم حالت های اضطرابی را استرس فرض می نمایند، درحالی که استرس یا فشار روانی دارای دو معنی است. اول چیزی که ما را مضطرب می نماید و دوم، واکنش ما نسبت به آن. به همین خاطر در اینجا از کلمه استرس (فشار روانی)استفاده نخواهد شد. اضطراب یعنی احساس ناخوشایند و مبهم دلواپسی بدون دلیل معین که اغلب با نشانه هایی از سیستم عصبی اتوماتیک همراه است. اضطراب یک علامت هشدار دهنده است که نشانه هایی مشابه ترس در انسان ایجاد می نماید؛ با این تفاوت که ترس واکنش انسان به تهدید شناخته شده، معین و خارجی است. به طور طبیعی هم اضطراب و هم ترس می توانند مفید باشند و به ما در دوری از خطر یاری و انگیزه روبرو شدن با مسائل را در ما ایجاد نمایند. ولی چنانچه ترس و اضطراب شدید و طولانی شوند ما را از آنچه می خواهیم انجام دهیم باز می دارند و در نهایت زندگی را به کام مان تلخ می نمایند.فوبیایعنی ترسی که مربوط به موقعیت های خاص است که اکثریت مردم آنها را ترسناک نمی دانند .

نشانه های اضطراب

درذهن

احساس نگرانی

احساس خستگی

ناتوانی در تمرکز

احساس تحریک پذیری و بی قراری

خواب نامناسب

درجسم

ضربان نامنظم (تپش قلب)

عرق کردن

گرفتگی ماهیچه یا احساس درد

تنفس سخت و سنگین

سرگیجه

ضعف

سوء تغذیه

اسهال

فوبیاها(ترس های بیمارگونه)

افراد مبتلا به فوبیا، علائم اضطراب شدید را که گفته شد، دارند؛ اما تنها در موقعیت های معین آن را احساس می نمایند و در مواقع دیگر راحت و آرام هستند. طرح مثالی در این مورد موضوع را روشن می نماید. مثلاً شما:

اگر ازسگ می ترسید، تا زمانی که سگی دور و بر شما نباشد، احساس خوبی دارید

اگر از بلندی می ترسید، تا زمانی که روی سطح صاف و همواری هستید، مسئله ای ندارید.

اگر از حضور در جمع می ترسید، تا زمانی که در جمع قرار نگرفته اید ، آرامش دارید .

مشکل زمانی حس می شود که در چنین شرایطی قرار می گیرید و آن گاه نشانه های ذهنی و جسمی اضطراب را تجربه می کنید. افراد مبتلا به ترس های بیمارگونه چون می دانند در صورت روبه رو شدن با چنین موقعیت هایی دچار ترس و اضطراب شدید می شوند، همواره خود را از این موقعیت ها دور نگه می دارند؛ در حالی که این شیوه برخورد با مشکل به تدریج اوضاع را از آنچه که هست بدتر می نماید؛ ضمن اینکه شخص برای دوری از موقعیت های ترس برانگیز همواره در حال احتیاط است . آنها معمولاً می دانند که هیچ خطر واقعی تهدیدشان نمی نماید، ولی نمی توانند برترس خویش غلبه نمایند

آیا این ترس ها شایع هستند؟

ممکن است از هر ده نفر یک نفر در طول زندگی مبتلا به اضطراب های دردسرساز و یا فوبیاها شود، که بیشتر آنها هم برای درمان مراجعه نمی نمایند .

دلیل ها

برخی افراد گویی با استعداد ابتلا به اضطراب متولد می شوند. پژوهش نشان می دهد که این گرایش به مضطرب شدن در ژن های ما نهفته است. به هر حال، حتی افرادی هم که به طور طبیعی استعداد مضطرب شدن ندارند، اگر بیش از حد در معرض فشار قرار گیرند، مضطرب می شوند.

گاهی دلیل اضطراب آشکار است و وقتی مسأله ناپدید می شود، اضطراب هم فروکش می نماید؛ مانند اضطراب امتحان دادن

قرار داشتن در شرایط و تجربه برخی حوادث مانند حوادث خودرو، قطار، زلزله، آتش سوزی و ....ممکن است به قدری ملال آور و تهدید نماینده باشد که اضطراب ناشی از ان مدت ها پس از حادثه ادامه یابد. افرادی که با چنین حوادث دردناکی سروکار دارند، ممکن است ماه ها و سال ها پس از این رویدادهای ناگوار، حالت های اضطرابی و عصبی داشته باشند. این در واقع نشان دهنده نوعی اختلال روانی است و در گروه معینی از بیماری ها که به آناختلال استرس پس از ضربهگفته می شود، قرار می گیرد .

گاهی اضطراب ممکن است در نتیجه استفاده از مواد تحرک زا مانند آمفتامین ها، ال . اس . دی و اکستازی ایجاد شده باشد . حتی گاه کافئین موجود در قهوه حالت های اضطرابی ایجاد می نماید. هنوز معین نیست که چرا یک فرد خاص دچار اضطراب می شود، زیرا این موضوع مربوط به مجموعه ای از عوامل مانند شخصیت، اتفاقاتی که برای وی اتفاق افتاده و یا تغییراتی که در زندگی تجربه نموده است(مثل حاملگی)ارتباط دارد .

اضطراب و ترس در بچه ها

اینکه خیلی از بچه ها در دوران کودکی شان از برخی چیزها ترسیده اند، موضوع عجیبی نیست و در واقع تجربه ای طبیعی است. برای مثال کودک نوپا دائم به مراقبین خود می چسبد و چنانچه به هر دلیلی از آنها جدا شود، مضطرب و هراسان می شود. بسیاری از بچه ها از تاریکی یا موجودات هیولایی ترسیده اند. این ترس ها معمولاً پایدار نبوده و اغلب پس از عظیم شدن آنها رفع می شوند و در زندگی اثر منفی نمی گذارند و در مسائل رشدی اختلالی ایجاد نمی نماید. بچه ها بیشتر هنگام روبه رو شدن با برخی از وقایع زندگی مانند اولین روز مدرسه، احساس اضطراب می نمایند؛ ولی معمولاً در روزهای بعدی این مشکل رفع شده و از رفتن به مدرسه لذت می برند. نوجوانان ممکن است از نظر خلقی متغیرباشند. اینکه آنها از دید دیگران چگونه هستند، نظر مردم درباره آنها چیست، چگونه باید با اشخاص ارتباط برقرار نمایند یا با جنس مخالف چطور روبه رو شوند، نگران شان می نماید و معمولاً وقتی این نگرانی ها بروز می نماید که در خصوص آنها صحبت می شود. اگر کودک یا نوجوانی خیلی مضطرب یا هراسناک شود، به گونه ای که در زندگی روزمره دچار اشکال شود، بهتراست نزد یک روانشناس بالینی یا روانپزشک برده شود.

یاری به افراد دارای ترس های بیمارگونه

مصاحبه درباره مشکل:اگر اضطراب در پی مسائل اخیر به وجود آمده است، مثل متارکه با همسر یا بیمارشدن فرزندتان یا از دست دادن شغل و ..مصاحبه درباره آن یاری نماینده است. اما با چه کسی باید مصاحبه کرد؟سعی کنید با دوست یا خویشاوندی که به او اعتماد دارید، شخصی که عقاید وی مورد احترام شماست و شخصی که به شما گوش می دهد، مشکل را در میان بگذارید . ممکن است آنها هم با مسائلی مانند شما روبه رو باشند و بنابراین شما این شانس را دارید که ببینید آنها چگونه با مسائلی مشابه شما برخورد می نمایند.

یادگیری روش های آرام سازی

برای ایجاد آرامش و رهایی از اضطراب روش های خاصی وجود دارد. اگر آنها را بیاموزید و به کار بگیرید، غلبه برتنش، اضطراب و هر نوع فشاری برای تان آسان خواهد بود. استفاده از این روش به شکل تمرین روزانه و همیشگی و نه فقط هنگام بروز مشکل، یاری بیشتری به ایجاد احساس آرامش و راحتی در شما خواهد نمود .

روان درمانی

این روش درمانی یکی از مؤثرترین روش های درمانی است که می تواند به کاهش علائم و بعلاوه یافتن عوامل اضطراب های تان که پیش از این قادر به تشخیص آن نبودید، یاری کند. روان درمانی می تواند انفرادی یا گروهی باشد. برخی درمان گران برای اختلالاتی نظیر اضطراب ها و ترس های بیمارگونه از روش گروه درمانی استفاده می نمایند. این نوع درمان ها می تواند با استفاده از داروهای مورد احتیاج هم همراه شود.

دارودرمانی

با نظر پزشک متخصص گاه برای درمان علائم بیماری داروهای ضد اضطراب و احیاناً ضد افسردگی که دارای ترکیبات مناسب و آرام بخش هستند، تجویز می شوند؛ بنابراین توصیه می شود حتماً دارو را زیر نظر روانپزشک مصرف کنید.

منبع:نشریه دنیای سلامت، شماره52

/ع

منبع: راسخون