گیت هاب چیست و چگونه از آن استفاده کنیم؟ - مجله اینمن

تفاوت گیت و گیت هاب

یکی از اولین سوالاتی که برای افراد تازه کار پیش می آید، درک تفاوت میان گیت و گیت هاب است. بسیاری این دو نام را به جای یکدیگر استفاده می نمایند، در حالی که این دو ابزار نقش های متفاوتی دارند، هرچند مکمل یکدیگر هستند.

گیت (Git) یک سیستم کنترل نسخه توزیع شده (VCS) است که در سال 2005 به وسیله لینوس توروالدز، خالق لینوکس، معرفی گردید. گیت ابزاری است که روی کامپیوتر شما نصب می گردد و وظیفه اصلی اش ردیابی تغییرات در فایل های پروژه است. به زبان ساده، گیت به شما اجازه می دهد تا تاریخچه کاملی از تمام ویرایش های کد خود داشته باشید، به نسخه های قبلی برگردید و با خیال راحت ویژگی های تازه را آزمایش کنید، بدون اینکه نگران از دست رفتن نسخه پایدار پروژه باشید. این ابزار عمدتا به وسیله خط فرمان (Command Line) کار می نماید و کاملا مستقل از هر پلتفرم آنلاینی است.

در مقابل، سایت گیت هاب یک پلتفرم میزبانی مبتنی بر وب است که بر پایه فناوری گیت ساخته شده. گیت هاب با ارائه یک رابط کاربری گرافیکی و افزودن مجموعه ای از امکانات اجتماعی و مدیریتی، کار با گیت را، به خصوص در پروژه های تیمی، بسیار آسان تر می نماید. گیت هاب فضایی مرکزی برای ذخیره سازی آنلاین پروژه های شما (که به آن ها ریپازیتوری می گویند) فراهم می آورد و همکاری میان اعضای تیم را به وسیله ابزارهایی مانند Pull Requests و Issues سازمان دهی می نماید.

به طور خلاصه:

• گیت ابزاری برای مدیریت تاریخچه کد روی سیستم شخصی شماست.
• گیت هاب پلتفرمی آنلاین برای میزبانی آن کدها و تسهیل همکاری تیمی است.

شما می توانید از گیت بدون گیت هاب بهره ببرید، اما استفاده از گیت هاب بدون درک مفاهیم پایه ای گیت تقریبا بی معناست. امروزه پروفایل گیت هاب هر توسعه دهنده به نوعی رزومه کاری او محسوب می گردد که سطح مهارت و تجربه او را در پروژه های مختلف به نمایش می گذارد.

ریپازیتوری در گیت هاب چیست

قلب هر پروژه در گیت هاب، یک ریپازیتوری (Repository) یا به اختصار Repo است. ریپازیتوری در گیت هاب چیست؟ آن را به عنوان پوشه اصلی پروژه خود در نظر بگیرید که تمام فایل های مربوط به آن، از جمله کدها، مستندات، تصاویر و هر چیز دیگری را در خود جای می دهد. اما یک ریپازیتوری چیزی فراتر از یک پوشه است، زیرا تاریخچه کامل تمام تغییراتی که روی هر فایل اعمال شده را نیز نگهداری می نماید.

ریپازیتوری ها می توانند به دو شکل عمومی (Public) یا خصوصی (Private) ایجاد شوند. ریپازیتوری های عمومی برای همه قابل مشاهده هستند و معمولا برای پروژه های متن باز (Open-Source) به کار می روند. در مقابل، ریپازیتوری های خصوصی تنها برای شما و همکارانی که به آن ها دسترسی می دهید قابل مشاهده اند و برای پروژه های تجاری یا شخصی ایده آل هستند.

هر ریپازیتوری استاندارد معمولا چند فایل کلیدی دارد:

• md: این فایل مانند ویترین پروژه شماست. شرحات کلی، راهنمای نصب و نحوه استفاده از پروژه در این فایل قرار می گیرد.
• LICENSE: این فایل معین می نماید که دیگران تحت چه قوانینی می توانند از کد شما استفاده، آن را کپی یا توزیع نمایند.
• .gitignore: فایلی که به گیت دستور می دهد کدام فایل ها یا پوشه ها را نادیده بگیرد. این فایل ها معمولا شامل اطلاعات حساس یا فایل های موقتی هستند که نباید در تاریخچه پروژه ثبت شوند.

fork در گیت هاب چیست

یکی از قدرتمندترین ویژگی های گیت هاب که روح همکاری در پروژه های متن باز را زنده نگه می دارد، قابلیت Fork است. اما fork در گیت هاب چیست؟ فورک کردن به معنای ایجاد یک کپی کامل از ریپازیتوری شخص دیگر در حساب کاربری خودتان است. این کپی، یک ریپازیتوری کاملا مستقل به شمار می رود که شما مالک آن هستید و می توانید هر تغییری را بدون محدودیت در آن اعمال کنید، بدون اینکه روی پروژه اصلی تاثیری بگذارید.

این ویژگی برای مشارکت در پروژه هایی که شما دسترسی مستقیم برای ویرایش آن ها را ندارید، لازم است. روند کار به این شکل است:

1. شما از یک پروژه متن باز خوشتان می آید و می خواهید یک ویژگی تازه به آن اضافه یا یک باگ را رفع کنید.
2. پروژه را Fork می کنید تا یک کپی از آن در حساب گیت هاب شما ایجاد گردد.
3. تغییرات مورد نظر خود را در ریپازیتوری فورک شده اعمال می کنید.
4. در نهایت، یک درخواست ادغام یا Pull Request به پروژه اصلی ارسال می کنید و از صاحبان پروژه می خواهید که تغییرات شما را آنالیز و در صورت تایید، با کد اصلی ادغام نمایند.

این فرآیند به مدیران پروژه های بزرگ اجازه می دهد تا کیفیت کد را کنترل نموده و از ایجاد هرج ومرج جلوگیری نمایند.

چگونه از گیت هاب استفاده کنیم

اکنون که با مفاهیم کلیدی آشنا شدید، زمان آن رسیده که به سوال اصلی پاسخ دهیم: چگونه از گیت هاب استفاده کنیم؟ در ادامه، یک راهنمای گام به گام برای آغاز کار ارائه می دهیم.

سایت گیت هاب

اولین قدم، ایجاد یک حساب کاربری است. به سایت گیت هاب به آدرس github.com بروید و روی گزینه Sign up کلیک کنید. فرآیند ثبت نام شامل وارد کردن ایمیل، انتخاب نام کاربری و مشخص رمز عبور است. پس از تایید ایمیل، حساب شما فعال می گردد. پیشنهاد می کنیم زمانی را برای تکمیل پروفایل خود اختصاص دهید؛ افزودن عکس، بیوگرافی و لینک شبکه های اجتماعی، پروفایل شما را حرفه ای تر نشان می دهد.

راهنمای گام به گام استفاده

برای آماده سازی گیت هاب باید این مراحل را پشت سر بگذارید.

نصب و تنظیم گیت: قبل از هر چیز، باید گیت را از وب سایت رسمی آن دانلود و روی کامپیوتر خود نصب کنید. پس از نصب، ترمینال یا خط فرمان را باز نموده و با دو دستور زیر، هویت خود را برای گیت تعریف کنید. این کار باعث می گردد تمام تغییرات با نام شما ثبت شوند.

git config -global user.name Your Name

git config -global user.email [email protected]

ایجاد یک ریپازیتوری تازه: در داشبورد گیت هاب، روی دکمه سبز رنگ New کلیک کنید. یک نام برای ریپازیتوری انتخاب کنید (مثلا my-first-project)، یک شرح کوتاه بنویسید، آن را روی حالت Public قرار دهید و تیک گزینه Add a README file را بزنید. در نهایت روی Create repository کلیک کنید.

کلون کردن ریپازیتوری: حالا باید یک کپی از این ریپازیتوری آنلاین را روی کامپیوتر خود بیاورید. در صفحه ریپازیتوری، روی دکمه Code کلیک نموده و آدرس HTTPS را کپی کنید. سپس در ترمینال، به مسیری که می خواهید پروژه در آن ذخیره گردد بروید و دستور زیر را اجرا کنید (آدرس کپی شده را جایگزین کنید):

git clone

چرخه اصلی کار (Add, Commit, Push): این سه دستور، پایه تمام فعالیت های شما در گیت هستند.

• تغییرات را اعمال کنید: به پوشه پروژه ای که کلون نموده اید بروید و یک فایل تازه بسازید یا فایل md را ویرایش کنید.
• تغییرات را به گیت معرفی کنید (Add): در ترمینال، دستور زیر را اجرا کنید تا تمام تغییرات تازه برای ثبت نهایی آماده شوند.

git add .

• تغییرات را ثبت کنید (Commit): با این دستور، یک نسخه از تغییرات را همراه با یک پیغام توصیفی ذخیره می کنید. پیغام های خوب به شما و همکارانتان یاری می نمایند تاریخچه پروژه را بهتر درک کنید.

git commit -m Add my first change

• تغییرات را به گیت هاب ارسال کنید (Push): در نهایت، با این دستور تمام کامیت های محلی خود را به سرور گیت هاب می فرستید.

این چرخه add -> commit -> push یک فرآیند منظم برای مستندسازی و ذخیره کارهای شماست که به مرور به یک عادت مفید تبدیل می گردد.

گیت هاب کوپایلت

گیت هاب فراتر از یک میزبان کد عمل می نماید و با ابزارهای نوآورانه، در حال تغییر شیوه توسعه نرم افزار است. یکی از هیجان انگیزترین این ابزارها، گیت هاب کوپایلت است.

گیت هاب کوپایلت (GitHub Copilot) یک دستیار برنامه نویسی مبتنی بر هوش مصنوعی است که به وسیله گیت هاب و OpenAI پیشرفته. این ابزار مانند یک برنامه نویس همکار (Pair Programmer) عمل می نماید و به صورت زنده، هنگام کدنویسی، پیشنهادهایی از یک خط کد گرفته تا توابع کامل را به شما ارائه می دهد.

چگونه کار می نماید؟

کوپایلت بر اساس حجم عظیمی از کدهای عمومی موجود در گیت هاب و متون زبان طبیعی آموزش دیده است. این ابزار با تحلیل کدی که می نویسید، کامنت ها و زمینه کلی پروژه، پیش بینی می نماید که شما قصد نوشتن چه کدی را دارید و آن را به شما پیشنهاد می دهد.

قابلیت های کلیدی:

• تکمیل هوشمند کد: به شکل چشمگیری سرعت کدنویسی را با پیشنهاد توابع و بلوک های کد تکراری افزایش می دهد.
• تبادل نظر با زبان طبیعی: به شما اجازه می دهد سوالات خود را در خصوص کد به زبان ساده بپرسید و پاسخ ها و شرحات را مستقیما در محیط کدنویسی دریافت کنید.
• فراوری تست: با تحلیل کد شما، به نوشتن تست های واحد (Unit Tests) یاری می نماید.
• مستندسازی: می تواند برای توابع شما کامنت های شرحی فراوری کند یا شرحات لازم برای Pull Request را بنویسد.
• پشتیبانی از زبان های مختلف: این ابزار از زبان های برنامه نویسی متعددی پشتیبانی می نماید، اما عملکرد آن در زبان های محبوبی مانند ، جاوا اسکریپت و C# فوق العاده است. ابزارهایی مانند کوپایلت، تعریف را نیز تغییر می دهند، زیرا با کاهش موانع یادگیری، ورود به زبان های تازه را برای توسعه دهندگان آسان تر می نمایند.

با وجود تمام مزایا، به یاد داشته باشید که کدهای پیشنهادی کوپایلت همواره باید به وسیله توسعه دهنده آنالیز و تست شوند تا از صحت و امنیت آن ها اطمینان حاصل گردد.

گیت هاب برای اندروید

اپلیکیشن گیت هاب برای اندروید و iOS یک ابزار مدیریتی قدرتمند است که به شما اجازه می دهد پروژه های خود را در هر زمان و مکانی مدیریت کنید. این اپلیکیشن برای کدنویسی طراحی نشده، بلکه برای نظارت بر روند کار و همکاری تیمی کاربرد دارد. با استفاده از آن می توانید:

• اعلان ها و پیغام های خود را مشاهده کنید.
• به Issues و Pull Requests پاسخ دهید.
• کدهای پیشنهادی در Pull Requests را آنالیز و در صورت احتیاج، آن ها را ادغام (Merge) کنید.
• فایل ها و کدهای پروژه را مرور کنید.

این اپلیکیشن به ویژه برای مدیران تیم ها مفید است، زیرا به آن ها اجازه می دهد حتی زمانی که به کامپیوتر دسترسی ندارند، روند پیشرفت پروژه را زیر نظر داشته باشند و از توقف کار تیم جلوگیری نمایند.

سخن پایانی

گیت هاب دیگر یک ابزار جانبی نیست، بلکه یک مهارت بنیادی و بخشی جدایی ناپذیر از هویت حرفه ای هر توسعه دهنده در دنیای امروز است. این پلتفرم با ترکیب قدرت کنترل نسخه گیت و امکانات همکاری مدرن، به ستون فقرات توسعه نرم افزار در سراسر دنیا تبدیل شده است. از مدیریت پروژه های شخصی کوچک گرفته تا مشارکت در بزرگ ترین پروژه های متن باز، گیت هاب فضایی برای یادگیری، رشد و خلق کردن فراهم می نماید. با تکامل مداوم و افزودن ابزارهای هوشمندی مانند کوپایلت، گیت هاب نه تنها حال، بلکه آینده شیوه ساخت نرم افزار را نیز شکل می دهد.

منبع: خبرنگاران مگ