گوسفند دریایی، زیباترین موجود زیر آب - مجله اینمن

مشخصات گوسفند دریایی

گوسفند برگی، حلزون برگی یا گوسفند دریایی جانوری آبزی است که صورتی شبیه به بره های کارتونی دارد. چشم درشت و سیاهی که با فاصله کمی در کنار هم دیگر قرار گرفته اند و صورت سفیدی که کمی هم شبیه به گوساله است ظاهر این حیوان را زیبا و دوست داشتنی نموده. جثه گوسفندان دریایی برخلاف همنام زمینی خود بسیار کوچک تر بوده و تنها حدود 5 میلی متر است. گوسفندان دریایی در آب های شور ژاپن، اندونزی و مالزی، شمال استرالیا، سنگاپور و پاپوآ گینه نو زندگی می نمایند و از گیاهان و جلبک های دریایی تغذیه می نمایند. این جانور در شاخه نرم تنان قرار می گرد و در سال 1997 برای نخستین بار از طریق بشر کشف شد.

با وجود اینکه بیش از 20 سال از کشف این جانور می گذرد آمارو اطلاعات دقیقی از این جانور منتشر نشده است. اگر بخواهیم به غیر از فتوسنتز کردن که شاخص ترین ویژگی شان هست چیز دیگری اضافه کنیم، می توانیم بگوییم گوسفندان برگی اغلب به صورت تکی زندگی می نمایند، از طریق آبشش نفس می کشند، سمی نیستند، به احتمال قوی در آب های شیرین نمی توانند زندگی نمایند، نگهداری آن ها به اسم حیوان آکواریومی کار سختی است و بین 2 تا 3 سال عمر می نمایند.

چرا فتوسنتز کردن حیوانات پدیده بسیار نادری است؟

برای اینکه درک کنیم چرا انقدر فتوسنتز کردن گوسفند دریایی پدیده نادری است، بیایید تا نگاهی به آنچه سبب گیاه و جانور شدن یک موجود می گردد داشته باشیم. در علم زیست شناسی جانداران از روش های مختلفی می توانند طبقه بندی شوند. دو روش بنیادی برای طبقه بندی جانداران بر اساس نوع سلول و مصرف نماینده یا فراوری نماینده بودن آن خلاصه می گردد. نوع سلول در جانداران به طور کلی به دو نوع یوکاریوت و پروکاریوت تقسیم می گردد. پروکاریوت ها دنیا باکتری ها را تشکیل می دهند و یوکاریوت های دنیا حیوانات، گیاهان، آغازیان و قارچ ها را. به این معنی که حتی در سلول یوکاریوت یک انسان هم به سبب اندامک های سلولی شباهات های اساسی نسبت به یک گیاه وجود دارد.

در طبقه بندی دوم که مورد بحث ما هم هست، جانداران در دو شاخه مصرف نماینده بودن (هتروتروف) یا فراوری نماینده بودن (اتوتروف) تقسیم بندی می شوند. به زبان ساده جاندارانی که قادر نیستند غذای خود را فراوری نمایند هتروتروف و آن هایی که روش های مختلفی مانند فتوسنتز غذای خود را تامین نمایند اتوتروف نام دارند. انسان ها، گرگ ها، حلزون ها، اغلب باکتری ها و... به طور کلی آنچه به اسم جانور شناخته می گردد نوعی هتروتروف محسوب می گردد. گیاهان، بعضی باکتری ها و بعضی جلبک ها از طریق اندامک های خاصی که در سلولشان دارند طی یک فرایند پیچیده می توانند از منابعی مانند نور خورشید و دی اکسید کربن غذای (انرژِی) خود را تامین نمایند.

چگونه گوسفند دریایی فتوسنتز می نماید؟

تا اینجا متوجه شدیم از نظر تامین انرژِی جانوران تماما هتروتروف هستند، اما به استثنای گوسفند دریایی! نوعی هم زیستی بسیار خاص در این جانور که دیسه دزدی یا کلپتوپلاستی نام دارد سبب می گردد هنگام تغذیه این جانوران از جلبک ها، کلروپلاست آن ها را به بیرون کشیده و این اندامک را در اختیار سلول های خود دربیاورند. کلروپلاست یکی از اندامک های سلول های یوکاریوتی (همان سلولی که در گیاهان و جانوران دیده می گردد) است که تنها در گیاهان و بعضی از جلبک ها وجود دارد و نقش بسیار اساسی در فتوسنز بر عهده دارد. به نوعی اغلب مراحل فتوسنتز دراین اندامک صورت می گیرد. اکنون گوسفند دریایی به سبب این هم زیستی خاص خود طبقه بندی میان هتروتروف و جانداران فتوسنتز نماینده، تداخل ایجاد نموده اند و تنها حیوان فتوسنتز نماینده لقب گرفته اند.

عظیم ترین مزیتی که امکان فتوسنتز به حلزون های برگی بخشیده این است، که در صورت نبود مواد غذایی نظیر جلبک و گیاهان، آن ها می توانند از روش ثانویه خود که فتوسنتز باشد انرژی ATP مورد نیازشان را تنها از طریق نور خورشید و کربن دی اکسید تامین نمایند و برای چندین ماه زنده بمانند.