(عکس) دایی و شکاری مقابل پوما و آدیداس - مجله اینمن

البته از آنجا که مدیریت فدراسیون فوتبال چندین سال است بحث برانگیز پیش رفته، حالا کمتر کسی از بروز اتفاقات این چنینی شگفت زده می شود؛ در فدراسیونی که با یک مربی 800 هزاریورویی قراردادی نزدیک به سه میلیون یورو بسته می شود، فسخ قرارداد های کوچک این چنینی نمی تواند شگفتی زیادی به وجود بیاورد.

این اولین بار نیست که فدراسیون فوتبال در تأمین پوشاک مناسب برای بازیکنان ملی پوش ناتوان است؛ دست کم در یک دهه اخیر، بار ها اسپانسر تأمین کننده پوشاک تیم ملی عوض شده و هر بار هم تعیین شده فاجعه ای پشت قرارداد منعقدشده وجود داشته است. در واقع اگر جام جهانی 2006 که فدراسیون محمد دادکان با کمپانی پوما قرارداد جدی منعقد کرد و پولش را گرفت، فاکتور گرفته شود، دیگر هرگز کسی در فدراسیون فوتبال ایران نتوانسته قراردادی برای پیراهن ها ببندد که در آن حرف وحدیثی وجود نداشته باشد.

البته در تاریخ چندساله فوتبال حرفه ای ایران، اسپانسر های تأمین کننده پیراهن هم همواره از برند های ایرانی به خارجی و برعکس متغیر بوده اند؛ شکاری برندی داخلی است که بازیکنان ملی پوش سال های زیادی پیراهن هایش را تن می کردند؛ حتی به نظر می رسید اگر اجبار فیفا نبود، ایران با همین برند ایرانی به جام جهانی 98 فرانسه هم می رفت. آن زمان، اما فیفا تیم های حاضر در جام جهانی را موظف کرده بود هرطور شده از یکی از هشت برند معروف استفاده کنند که ایران با پوما راهی جام جهانی شد؛ آن هم بدون اینکه ریالی دستش را بگیرد.

بعد از جام جهانی، دوباره چندین سال شکاری پیراهن های تیم ملی را تولید کرد تا اینکه بالاخره یک برند ایرانی دیگر جایگزینش شد؛ این بار تولیدی دایی که متعلق به علی دایی، کاپیتان وقت تیم ملی بود، پیراهن های تیم ملی را تولید کرد. حرف وحدیث ها درباره آن زمان زیاد است؛ فدراسیونی ها اصرار داشتند دایی پیراهن ها را به صورت رایگان در اختیار تیم ملی قرار می دهد، ولی رسانه ها خبر می دانند هیچ چیزی مجانی نیست و فدراسیون حتی به این تولیدی پول هم می دهد و پیراهن هایش را به تن می کند. به هر رو، ایران با لباس های دایی جواز حضور در جام جهانی 2006 فرانسه را به دست آورد و این بار پای مذاکره با دو کمپانی آلمانی آدیداس و پوما به وسط آمد؛ پیشنهاد پومایی ها بهتر بود و محمد دادکان برای اولین بار از یک کمپانی معتبر اروپایی پول هنگفتی گرفت تا حاضر شود آن ها پیراهن تیم ملی ایران در جام جهانی را تهیه کنند.

قرارداد با پوما که گفته می شد ارزشش نزدیک به یک ونیم میلیون دلار است، دوساله بود، ولی به واسطه اتفاقاتی که در جام جهانی رخ داد و رئیس فدراسیون فوتبال ایران به همراه برانکو، سرمربی وقت تیم ملی برکنار شدند، اسپانسر پیراهن هم عوض شد! این بار با روی کارآمدن امیر قلعه نویی، دوستش در کمپانی مجید عهده دار تهیه پیراهن های تیم ملی شد. در چشم برهم زدنی ایران از دایی به پوما و سپس به مجید تغییر لباس داد؛ بااین حال عمر سرمربیگری امیر قلعه نویی در تیم ملی زیاد نبود و او هم مجبور شد بعد از ناکامی در جام ملت های آسیا، جایش را به علی دایی بدهد.

دایی که سرمربی شد، دوباره پیراهن های کمپانی خودش را تن ملی پوشان کرد! آن زمان علی کفاشیان گفت حتی فدراسیون مجبور شده 200 میلیون تومان هم به این کمپانی بپردازد! علی دایی که در انتخابی جام جهانی به عربستان باخت، هم خودش از کار برکنار شد و هم پیراهن هایش از تن بازیکنان تیم ملی درآمد!

افشین قطبی روی نیمکت تیم ملی نشست و این بار دوباره سروکله کمپانی مجید پیدا شد تا برای چند بازی باقی مانده، پیراهن های تیم ملی را تولید کند. با صعودنکردن تیم ملی به جام جهانی، پرونده اسپانسر های ایرانی برای تأمین پوشاک تیم ملی تقریبا بسته و دور تازه مذاکرات با برند های خارجی و البته قرارداد های عجیب و غریب شروع شد.

پیش از ورود به این دوره، بهتر است خیلی مختصر اتفاقاتی که رخ داده بود، مرور شود: فدراسیون فوتبال ایران در طول سال ها، به غیر از جام جهانی 2006، هرگز نه تن ها پولی از کمپانی ها برای پوشیدن پیراهن های آن ها (طبق عرف معمول) نگرفت، بلکه در چندین نوبت به کمپانی های تولیدکننده لباس پول هم پرداخت کرد!

بااین حال از سال 2009 به این طرف، رویه فدراسیون فوتبال در بستن قرارداد برای پیراهن تیم ملی عوض شد و آن ها به گمان خودشان قرارداد های خوبی بستند! قرارداد ها این گونه بود که آن ها پولی به اسپانسر نمی پرداختند و در عوض پولی هم نمی گرفتند و به ازای رقمی تعیین، کمپانی مدنظر موظف می شد لباس در اختیار تیم ملی قرار دهد. برای مثال، لگیا که سال 2009 اسپانسر تیم ملی شد، موظف بود 950 میلیون تومان، لباس رایگان به تیم ملی بدهد. عمده این قرارداد ها به این خاطر مضر بودند که هرگز پیراهن های باکیفیتی در اختیار تیم ملی قرار نمی گرفت. قرارداد کمپانی لگیا با تیم ملی به دلیل کیفیت پایین پیراهن ها به هم خورد.

دومین کمپانی ای که با سروصدای زیادی اسپانسر ایران شد، همین کمپانی آلمانی آل اشپرت بود، با همان شرایط کمپانی لگیا. تفاوت، اما این بود که ایران با همین آل اشپرت به جام جهانی 2014 رفت و برای آن ها مجانی تبلیغ کرد! دیگر فاجعه کیفیت لباس های تیم ملی که منجر به یک آبروریزی پیش از جام جهانی شد هم بر کسی پوشیده نیست.

بعد از آل اشپرت، جیووا هم فاجعه ای دیگر برای پیراهن های بدون کیفیت تیم ملی رقم زد و بعد از فسخ یک طرفه آن قرارداد بود که فدراسیون خبر از عقد قرارداد بزرگ با آدیداس داد؛ بعد ها تعیین شد آدیداس هم قرارداد اسپانسری با ایران نبسته و فدراسیون مهدی تاج به این کمپانی برای خرید لباس ها پول داده است! ایران به آدیداس که لباس هایش را در جام جهانی می پوشید، پول هم پرداخت کرد!

بعد از جام جهانی هم که آدیداس اسم ایران را در فهرست تحریم ها گذاشت و حاضر نشد حتی دیگر به فدراسیون لباس بفروشد! این طور شد که دوباره سروکله آل اشپرت پیدا شد و حالا همان طور که در بالا عنوان شد، این کمپانی هم در پی فسخ قراردادش است.

نکته پایانی اینکه در تمام 24 سال گذشته، کره جنوبی، یکی دیگر از قدرت های فوتبال آسیا، با دریافت هزینه از نایکی، برند این کمپانی معروف آمریکایی را تن کرده و قراردادشان همچنان ادامه دارد.